تمام آنچه که باید از ابزارهای توانبخشی بدانید

فردی که مبتلا به آرتروز شدید است، ممکن است در گرفتن موانع موازی برای راه رفتن مشکل داشته  و انجام دادن اینکار دشوار باشد. در این صورت پزشک ارتوپد از یک کمربند برای کمک به حفظ تعادل بیمار برای جلوگیری از سقوط استفاده می‌کند.

در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با چند نمونه پر‌کاربرد از تجهیزات ارتوپدی و توان‌بخشی آشنا کنیم و هر یک را به صورت اختصاصی توضیح دهیم. با ما همراه باشید.

1- تردمیل

تردمیل، یکی از معروف‌ترین تجهیزات ارتوپدی و توان‌بخشی است که امروزه در بسیاری از کشور‌ها برای درمان ضعف عضلات پا و کاهش وزن استفاده می‌شود. این دستگاه از یک نقاله، موتور و اسکلت ساخته شده است. دستگاه تردمیل می‌تواند یک گزینه بسیار خوب برای افرادی باشد که زانو‌های‌شان بر اثر ابتلا به آرتروز، درد شدیدی دارند. این دستگاه به بیمار کمک می‌کند تا با پیاده‌روی بر روی تردمیل، وزن خود را کاهش دهد و از درد زانو تا حد چشمگیری رهایی یابد.

در شرایطی که فرد، درد بسیار زیادی را در ناحیه مفاصل زانو احساس می‌کند و به سختی می‌تواند بدون کمک راه برود، کمک گرفتن از میله‌های موازی‌ای که در کناره‌های تردمیل وجود دارد توصیه می‌شود. به صورت معمول، پزشکان استفاده از تردمیل را برای بیماران روزانه 15 دقیقه در نظر می‌گیرند و به صورت تدریجی به زمان استفاده از آن اضافه می‌کنند. در ادامه معالجه، مدت زمان راه رفتن بر روی تردمیل، به 50 تا 60 دقیقه در روز افزایش پیدا می‌کند. با گذراندن دوره درمانی و انجام منظم آن تا پایان درمان، نتایج مطلوب و ایده‌آل حاصل می‌شود. پزشکان معالج، سرعت مورد نظر برای راه رفتن بیماران بر روی تردمیل را بین 1 تا 2 کیلومتر در ساعت در نظر می‌گیرند. همچنین با اضافه شدن زمان پیاده‌روی بر روی تردمیل سرعت پیاده روی هم با نظر پزشک افزایش میابد.

2- ویلچر

ویلچر، یک وسیله بسیار کار‌آمد برای افرادی است که توانایی راه رفتن به صورت مستقل و بدون کمک را ندارند. ویلچر‌ها عموما به دو نوع ویلچر برقی و ویلچر دستی تقسیم می‌شوند.

ویلچر‌ها دنیای بسیار عظیمی دارند که به صورت تخصصی، هر نوع آن‌ها قابل بحث و گفتگو هستند. زمانی که بحث درباره ویلچر‌ها می‌شود همه ما تصور می‌کنیم که ویلچر‌ها هیچ‌گونه تفاوتی با یکدیگر ندارند و همه ویلچر‌ها به یک شکل عمل می‌کنند اما باید گفت که اینطور نیست.

یکی از مهم‌ترین موارد در انتخاب و استفاده از ویلچر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، وزن آن است. هرچه وزن ویلچر کمتر باشد بیمار راحت‌تر می‌تواند آن را کنترل کند. همچنین ویلچر‌های تاشو از قسمت‌ها و یراق‌آلات بسیار زیادی تشکیل شده‌اند که همین تعداد زیاد اجزاء باعث استهلاک بالا و در نهایت خرابی زود هنگام ویلچر می‌شود. ویلچر‌هایی با جنس آلومینیوم ضخیم می‌تواند استحکام ویلچر را در برابر استهلاک بالا ببرد ولی از نظر وزنی آن را سنگین می‌کند و کاربر نمی‌تواند به راحتی با آن حرکت کند.

همچنین باید این نکته را در نظر گرفت که وقتی اجزاء تشکیل‌دهنده ویلچر زیاد باشد و وزن آن نیز بالا برود، بیمار باید انرژی بیشتری را صرف حرکت دادن ویلچر کند و از این رو نمی‌تواند مسافت زیادی را با آن طی کند. از این رو ویلچرهای غیرتاشو و سبک، می‌تواند انتخابی بسیار مناسبی برای افراد ناتوان باشد تا بتوانند به راحتی ویلچر را حرکت داده و کار‌های روزانه خود را به صورت مستقل انجام دهند. ویلچر غیر‌تاشو بسیار سبک‌تر از ویلچر‌های تا‌شو است و اجزاء تشکیل‌دهنده آن نیز به مراتب کم‌تر و استهلاک آن نیز پایین تر از نوع تاشو است. از طرف دیگر می‌توان گفت که این نوع ویلچر، به مراتب خواص طبی بیشتری نسبت به ویلچر‌های تاشو دارد و راحتی بیمار را تضمین می‌کند.

بیشتر بخوانید: دستگاه اکسیژن‌ساز چیست؟

3- دستگاه سنجش قدرت دست و انگشتان

از جمله تجهیزات مهم در عرصه پزشکی و ارتوپدی، دستگاه‌هایی هستند که برای اندازه‌گیری قدرت انواع عضلات بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. دستگاه سنجش قدرت دست و انگشتان یکی از پر‌کاربرد‌ترین دستگاه‌های طبی در سراسر جهان است که در تمامی مراکز توان‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه که قیمت نسبتاً کمی دارد با فشار دادن حباب موجود در قسمت پایین، قدرت انگشتان و دست را اندازه‌گیری می‌کند.

این دستگاه می‌تواند فشار وارد شده را بر روی فشار‌سنج موجود بر روی دستگاه ذخیره کند و تا زمان فشار دادن دکمه ریست (RESET)، به عدد صفر برنمی‌گردد. این دستگاه می‌تواند به صورت دقیق قدرت انگشتان و دست را اندازه‌گیری کند. با استفاده از این دستگاه به راحتی می‌توان از نتیجه و مرحله‌های درمان عضلات بیمار آگاه شد و تشخیص داد که آیا بیمار باز هم نیاز به ادامه درمان دارد یا درمان با موفقیت به پایان رسیده است.

4- بالشتک مخصوص دور گردن

امروزه با پیشرفت علم پزشکی، هر آن چیزی که در اطراف ما مورد استفاده قرار می‌گیرد باید به صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مهم‌ترین آن‌ها، بالش است که استفاده از نوع بی‌کیفیت آن می‌تواند آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیری را به ستون فقرات و مهره‌های گردن بیمار وارد کند. بالش‌های دور‌گردنی که برای جلوگیری از آسیب‌های گردن به ویژه آرتروز ساخته شده‌اند در هنگام مسافرت با اتومبیل، هواپیما، اتوبوس، در هنگام تماشای تلویزیون، نشستن روی صندلی، کار با کامپیوتر و هنگام خواب مورد استفاد قرار می‌گیرند.

استفاده از این بالش استاندارد، باعث می‌شود که تمامی مهره‌های گردن به صورت منظم در یک راستا قرار بگیرند و از وارد شدن فشار به مهره‌ها و ماهیچه‌های دور گردن، جلوگیری کند. این بالش موجب میشود که گردن فرد در حالت استاندارد قرار گیرد و موجب آرامش جسمانی و راحتی بدن و گردن در حالات مختلف شود. همچنین استفاده از بالش دور گردن در رختخواب، می‌تواند موجب تضمین راحتی خواب فرد شود به طوری که با گردن درد و کتف درد از خواب بیدار نشود. در کنار استفاده از این بالش‌ها بهتر است از محرک الکتریکی اعصاب نیز استفاده کنید.

باید در استفاده از این نوع بالش‌ها به این نکته حتماً توجه کنید و بالش‌هایی را استفاده کنید که با مواد استاندارد تولید شده‌اند. زیرا بالش‌های طبی، که از مواد استاندارد ساخته نشده‌اند می‌توانند موجب ایجاد آلرژی و حساسیت‌های شدید پوستی شوند. بالش‌های طبی استاندارد در اندازه و طرح‌های مختلف با جنس‌های متنوع به راحتی در بازار در دسترس هستند.

5- واکر

واکر یک وسیله چرخدار مانند عصا است و برای کمک به افرادی مورد استفاده قرار می‌گیرد که توانایی ایجاد تعادل بین عضلات و اسکلت خود را ندارند. این وسیله برای افرادی که دچار ضعف و کاهش قدرت در عضلات و پایداری مفصل شده‌اند یک گزینه مناسب باشد.

در بعضی از مواقع، این وسیله برای افرادی که دچار شکستگی در استخوان ران و یا ساق و حتی افرادی که دچار اختلال سیستم عصبی ناشی از بیماری پارکینسون هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

واکر‌ها انواع مختلفی دارند که می‌توانند بسته به نوع بیماری و ناحیه ضعف و اختلال با مشاوره و راهنمایی دکتر معالج انتخاب شوند. اندازه و ارتفاع واکر‌ها را می‌توان با استفاده از پیچ‌هایی که روی پایه‌های آن قرار دارد، بسته به قد و سایز بیمار، تغییر دارد. افرادی که توانایی ستون کردن پا‌های خود را ندارند بهتر است از واکر‌هایی استفاده کنند که در جلوی آن‌ها چرخ وجود دارد و وزن خود را در هنگام حرکت واکر روی آن بیندازند. بعضی از واکر‌ها قابلیت جمع شدن و باز شدن دارند که به راحتی می‌توان آن‌ها را حمل کرد.

6- نگه‌دارنده آتل‌دار عضلات و مفاصل

نگه‌‌دارنده آتل‌دار عضلات و مفاصل، امروزه به یکی از کار‌آمد‌ترین لوازم طبی ارتوپدی در جهان تبدیل شده است. این نگه‌دارنده‌ها در انواع مختلف و با کاربرد‌های متفاوت در دسترس هستند. این نگه‌دارنده‌ها که دارای آتل‌های فلزی در اطراف خود هستند به منظور تسکین درد یا درمان ناراحتی‌ها در ناحیه عضله و استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرند. نگه‌دارنده‌های آتل‌دار به چند دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از نگه‌دارنده آتل دار مچ دست، زانو و کمر که همگی در سایز‌های مختلف تولید و روانه بازار می‌شوند.

در بعضی مواقع، زمانی که افراد دچار درد در ناحیه استخوان و عضلات یا مفاصل بدن می‌شوند، خودسرانه به سراغ این نوع وسایل درمانی می‌روند. اما باید به این نکته توجه داشت که استفاده خود‌سرانه از این نگه‌دارنده‌ها، بدون مشاوره و راهنمایی پزشک می‌تواند اثرات جبران ناپذیری را روی قسمت‌های آسیب دیده بیمار از خود به‌ جا بگذارد.

این نوع از نگه‌دارنده‌ها بیشتر توسط افرادی استفاده می‌شوند که دچار احساس درد و ناراحتی در مچ دست و زانو می‌شوند. طریقه کار این نوع از لوازم طبی و ارتوپدی به شکلی است که ضمن ثابت نگه‌داشتن مفاصل، عضلات و استخوان باعث گرم کردن ناحیه آسیب دیده نیز می‌شود. رایج ترین کاربرد این نوع از آتل‌ها در در‌رفتگی مفاصل و کشیدگی عضلات و سندرم تونل کارپال است که اکثر افراد آن را یک درد بی اهمیت می‌دانند و اقدامات پزشکی را جدی نمی‌گیرند.

بیماری سندروم کارپال گیر‌افتادگی و یا پیچ‌خوردگی و فشرده‌شدن عصب در داخل تونل یا کانال کارپال است. این عصب باعث ایجاد حس در انگشت اشاره و انگشت وسط می‌شود و اگر این عصب دچار مشکل شود، بیمار در انگشت اشاره و انگشت وسط دچار احساس درد و کرختی خواهد کرد. این نوع بیماری (سندرم تونل کارپال) که به سندروم تایپیست‌ها نیز معروف است در میان افرادی که ساعت‌های طولانی به کار‌های تایپ، اپراتور‌ ماشین‌ها، حسابدار‌ی، صندوقداری و غیره می‌پردازند بسیار رایج است. سندروم تونل کارپال، همچنین در افرادی که ورزش‌های حرفه‌ای مانند پینگ‌پونگ، تنیس، اسکواش و بدمینتون بازی می‌کنند هم بسیار زیاد رخ می‌دهد.

گاهی بیماری التهابی شدیدی نیز ممکن است در زانو به وجود ‌‌آید و این مورد باعث تورم و کاهش توانایی حرکت مفصل زانو می‌شود. زانوبند آتل‌دار می‌تواند با اعمال فشار موضعی به زانو، باعث سرعت بخشیدن به درمان درد موجود در مفاصل زانو شود. در آسیب‌های سطحی رباط صلیبی نیز زانو‌بند آتل‌دار می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای تسکین درد و حتی درمان باشد. همچنین در سایت merrithew اطلاعات کاملی است . 

نتیجه‌گیری

امروزه به لطف پیشرفت‌های چشمگیری که در عرصه پزشکی به ویژه ارتوپدی و توان‌بخشی و ساخت تجهیزات آن به وجود آمده است، شاهد آن هستیم که نیاز به عمل جراحی برای درمان ناراحتی‌های عضلانی و استخوانی کاهش چشم‌گیری داشته است و فقط در موارد خاص نیاز به عمل جراحی احساس می‌شود. درمان آسیب‌های جدی عضلانی و استخوانی و همچنین مفاصل که یکی از حیاتی‌ترین اعضای بدن است با استفاده درست و به موقع لوازم توان‌بخشی امکان‌پذیر شده است. البته دیگر اعضای بدن نیز در بعضی مواقع، نیاز به توان‌بخشی دارند. برای نمونه می‌توان به ریه‌ها اشاره کرد که برای عملکرد بهتر در هنگام بیماری، از دستگاه اکسیژن‌ساز کمک می‌گیرد. در این مقاله ما قصد داشتیم محصولات توان‌بخشی عضلانی و استخوانی را به شما معرفی کنیم. با شناخت کامل لوازم توان‌بخشی و کمک گرفتن از پزشکان و متخصصان، می‌توانیم شاهد سلامتی عزیزان‌مان باشیم و در صورت بروز مشکل، به روند درمان آن‌ها کمک کنیم.

منابع:

greatist.com

www.ncbi.nlm.nih.gov/