دیابت و قند خون چیست و چطور می‌توان آن را کنترل کرد؟

دیابت یا قند خون چیست؟

وقتی غذا می‌خوریم، بدن ما طی فرآیندی، غذا را به گلوکز یا قند تبدیل می‌کند. در این فرایند، لوزالمعده باید طبق وظیفه‌ای که برعهده دارد، انسولین ترشح کند. انسولین، سلول‌ها را باز می‌کند و گلوکز وارد آن می‌شود. در حقیقت، انسولین توانایی تبدیل قند یا همان گلوکز به انرژی را دارد. به این ترتیب، شما می‌توانید از این گلوکز برای به‌ دست آوردن انرژی استفاده کنید. در واقع، پانکراس یا همان لوزالمعده افرادی که دچار بیماری دیابت هستند، انسولین مورد نیاز بدن را ترشح نمی‌کند. به این ترتیب، چنین اختلالی موجب بروز بیماری دیابت می‌شود. در میان انواع بیماری‌های مرتبط با دیابت، دیابت نوع 1 و نوع 2، شایع‌ترین موارد هستند.

 

قیمت و خرید انواع دقیق ترین دستگاه تست قند خون یا گلوکمنر با قیمت مناسب

دیابت نوع یک چیست؟ چه افرادی بیشتر درمعرض آن هستند؟

دیابت نوع یک که نوع حادتر بیماری دیابت است، معمولا در سن نوجوانی یا از بدو ‌تولد رخ می‌دهد و افراد را درگیر خود می‌کند. هنگامی که مبتلا به دیابت نوع یک می‌شویم، در سیستم ایمنی بدن، نوعی اختلال به‌ وجود می‌آید، یعنی سیستم ایمنی، سلول‌های انسولین را از بین می‌برند. در نتیجه، گلوکز به جای وارد شدن به سلول‌ها و تبدیل شدن به انرژی، در خون باقی می‌ماند و به مرور زمان در خون جمع می‌شود. برای درمان یا کنترل قند خون، افراد مبتلا به این نوع دیابت، با تزریق انسولین، روند تبدیل گلوکز به انرژی را بهبود می‌بخشند. دیابت نوع یک معمولا در سنین نوجوانی یا آغاز زندگی بروز پیدا می‌کند و ورزش منظم و همینطور رژیم غذایی مناسب می‌تواند تا حد زیادی به کنترل و بهبود این نوع دیابت کمک کند.

بیشتر بخوانید: انواع دستگاه‌های فشارسنج خون کدامند و چه ویژگی‌هایی دارند؟

 

دیابت نوع دو چیست؟ چه افرادی بیشتر در معرض آن هستند؟

در هر سنی امکان ابتلا به دیابت نوع 2 وجود دارد، اما نگرانی بزرگی که در این میان مطرح می‌شود، این است که امروزه میزان شیوع دیابت نوع 2 در کودکان در حال افزایش است. آنچه در دیابت نوع 2 رخ می‌دهد، به این صورت است که انسولین به مقدار ناکافی تولید می‌شود. گاهی انسولین، سلول‌ها را باز می‌کند، اما امکان ورود گلوکز به آن وجود ندارد. برای کنترل این بیماری، معمولا داروهای خوراکی و در شرایط حادتر، تزریق انسولین تجویز می‌شود. علاوه بر این، فشار خون بالا، سابقه خانوادگی، رژیم غذایی ناسالم، عدم فعالیت بدنی و عواملی از این دست، همگی در بروز دیابت نوع 2 تاثیرگذار هستند. ورزش منظم، کاهش مصرف الکل، کاهش مصرف فست فود، مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌ زیتون و همچنین حذف یا کاهش مصرف قندهای فرآوری‌ شده، راهکارهایی بسیار تاثیرگذار برای مقابله با دیابت نوع 2 هستند.

 

انواع دیگر دیابت

پیش ‌دیابت و دیابت بارداری، از انواع دیگر این بیماری هستند. متاسفانه برخی از زنان در دوران بارداری، به خصوص در ماه‌های آخر، درگیر این بیماری می‌شوند. اغلب ابتلا به این نوع دیابت در بارداری موقتی است و پس از زایمان به‌ طور کامل درمان می‌شود. اما در برخی موارد، به خصوص زمانی که مادر باردار از دیابت و کنترل قند خون غافل می‌شود، تا بعد از بارداری نیز ادامه پیدا می‌کند. تنها کاری که افراد مبتلا به پیش‌ دیابت و دیابت بارداری باید انجام دهند، این است که در طول زمان بارداری، میزان قند خون خود را به صورت منظم تحت نظر داشته باشند و حتما رژیم غذایی خود را کنترل کنند.

بیشتر بخوانید: هر آنچه در مورد دستگاه تست قند خون یا گلوکومتر باید بدانید

 

آیا تشخیص و کنترل دیابت ضروری است؟

بدون تردید، تشخیص و درمان دیابت از اهمیت بالایی برخوردار است و درصورت بی‌توجهی به این بیماری و پیشرفت آن، پیامدهای خطرناک و حتی کشنده‌ای، بیمار را تهدید می‌کند. سکته مغزی و بیماری قلبی، قطع عضو و بسیاری موارد دیگر از جمله پیامدهای این بیماری هستند.

 

نشانه‌های ابتلا به بیماری دیابت چیست؟

اگر دارای مشکلات زیر هستید، حتما به دکتر مراجعه و سطح قند خون خود را بررسی کنید:

1. تاری دید.

2. خستگی شدید.

3. تکرر ادرار.

4. احساس گرسنگی زیاد حتی زمانی که وعده غذایی خود را میل کرده‌اید.

5. احساس عطش و تشنگی زیاد.

6. کبودی‌ها و بریدگی‌هایی که بهبود آن‌ها زمان زیادی می‌برد.

7. کاهش وزن (نوع 1).

8. احساس درد و سوزن سوزن شدن در پاها و دست‌ها (نوع 2).

 

چگونه می‌توان قند خون را کنترل کرد؟

افراد زیادی برای کنترل قند خون، از انواع داروها و تزریق انسولین استفاده می‌کنند و برخلاف آن‌ها، عده‌ای دیگر از بیماران، سبک زندگی خود را تغییر می‌دهند. طبق تحقیقات و آزمایشات انجام‌‌شده، سطح قند خون و دیابت، در گروه دوم به ‌طور قابل‌ توجهی کاهش یافته است. این گروه اغلب با ورزش کردن و تغییر رژیم غذایی خود، در برابر این بیماری مقاومت می‌کنند. به ‌طور کلی، راه‌های زیادی برای مدیریت سطح قند خون وجود دارد که موارد زیر از معمول‌ترین آن‌ها هستند:

1. پرهیز از نوشیدنی‌های حاوی الکل.

2. مصرف سرکه سیب قبل از هر وعده غذایی: اگر پیش از هر وعده ‌غذایی، یک یا دو قاشق غذاخوری سرکه سیب را به همراه مقداری آب، مخلوط کرده و بنوشید. به‌ طور حتم سطح قند خون شما پایین می‌ماند.

3. مصرف زردچوبه: مصرف زردچوبه به افزایش جذب گلوکز و تحریک ترشح انسولین بسیار کمک می‌کند.

4. انجام ورزش روزانه: به جرأت می‌توان گفت که انجام ورزش به ‌صورت مرتب، یکی از موثرترین راه‌ها برای کنترل دیابت و قند خون است. انجام تمرینات قدرتی برای کاهش سطح قند خون، بسیار تاثیرگذار است. همچنین انجام تمرینات سبک، تمرینات هوازی کوتاه و پیاده‌روی بعد از هر وعده‌ غذایی از افرایش سریع قند خون جلوگیری می‌کند.

5. اصلاح رژیم غذایی: سعی کنید از مواد غذایی ارگانیک و زودهضم و همچنین چربی‌های سالم (مثل روغن زیتون، روغن آووکادو و مغز دانه‌ها) استفاده کنید. فراموش نکنید که حذف غذاهای فرآورده‌‌شده و کربوهیدرات‌ها می‌تواند راه‌حل مناسبی برای کاهش قند خون باشد. استفاده از رژیم غذایی مدیترانه‌ای نیز گزینه‌ مناسبی است.

6. خوردن صبحانه: خوردن تمام وعده‌های غذایی، مخصوصا صبحانه برای افراد مبتلا به دیابت، بسیار حائز اهمیت است. افراد مبتلا به دیابت باید مواد غذایی پروتئین‌دار مانند تخم‌ مرغ، پنیر کم‌‌نمک و ماست را در رژیم غذایی خود بگنجانند. همچنین در سایت cdc اطلاعات کاملی است . 

بیشتر بخوانید: اکسیژن تراپی و بیماری های ریوی

 

سخن آخر

دیابت، وضعیتی در حال تغییر است که نیاز به کنترل دقیق میزان قند خون و ایجاد سبک زندگی سالم دارد. مدیریت کردن این بیماری برای پیشگیری از عوارض ناخوشایند بعدی آن، بسیار با اهمیت است. علاوه بر این، افرادی که دچار این بیماری نیستند نیز ممکن است در معرض دیابت قرار داشته باشند. بنابراین آزمایش دیابت و کنترل قند خون برای همه افراد، امری ضروری به نظر می‌رسد.

منابع:

https://kidshealth.org/en/parents/diabetes-control.html

www.endocrineweb.com/conditions/hyperglycemia/hyperglycemia-when-your-blood-glucose-level-goes-too-high